Het was zwembadfeestdag. Catarina was 12 jaar oud, maar, vergeetachtig als ze was, herinnerde ze zich niet om haar bikini mee te nemen. Ze probeerde een paar van haar vriendinnen, maar geen enkele paste bij haar lichaam - dat zich eerder had ontwikkeld dan dat van haar vriendinnen. Terwijl ze naar de andere kinderen keek die in het water speelden, dacht zij, aan de buitenkant: "Ik kan niet in het zwembad, want ik heb hun lichaam niet".Die dag kwam Catarina huilend thuis en vertelde haar vader dat ze moest afvallen. Vandaag, op 19-jarige leeftijd, herstelt ze van een eetstoornis en deelt ze, in tegenstelling tot de cultuur van slankheid, haar kleine overwinningen op haar profiel @catarinatranstornos .

Wat Catarina meemaakte in haar vroege tienerjaren is geen uitzondering. Onlangs, een studie van de Universiteit van Oxford heeft vastgesteld dat het aantal kinderen en tieners dat probeert af te vallen hoewel zij een gezond gewicht hebben, in twee decennia is verdrievoudigd.

Volgens psychologe Amanda Menezes Gallo, gespecialiseerd in eetstoornissen, is het heel gewoon dat problemen met het zelfbeeld zich al in de vroege adolescentie voordoen: "We leren al heel vroeg dat we een bepaalde lichaamsvorm moeten hebben om erbij te horen. Dit komt heel vaak voor, zelfs binnen de gezinscontext", legt ze uit.

Hoewel de aanleiding werd gevormd door een vergelijking, werd Catarina ook thuis onder druk gezet om af te vallen. Zij zegt dat haar moeder commentaar gaf op haar gewicht en benadrukte dat zij moest afvallen. Bovendien menstrueerde zij vroeg, vóór al haar collega's, en haar moeder herhaalde de noodzaak om af te vallen, omdat volgens haar met de menstruatie meermoeilijk om gewicht te verliezen.

De cultuur van slankheid

Het geloof dat slank zijn synoniem is met gezondheid en schoonheid dient als brandstof voor de bestendiging van de slankheidscultuur. Volgens Julie Roitman, een voedingsdeskundige gespecialiseerd in eetstoornissen, is de zoektocht naar dit standaardlichaam meedogenloos en in sommige opzichten verraderlijk: "De persoon is altijd bezig alles te proberen om dat lichaam te bereiken".'mooi', omdat hij denkt of voelt dat als hij daar aankomt, het leven beter zal zijn.

Catarina slaagde erin gewicht te verliezen, maar vond daarbij niet het geluk waarnaar ze zo verlangde: "In die tijd was er geen dag waarop ik me mooi voelde. Mensen associëren schoonheid met slankheid, maar ik keek naar mezelf in de spiegel en haatte wat ik zag. Hoeveel ik ook afviel, mijn probleem was intern", herinnert ze zich.

Amanda werpt een belangrijke vraag op over de cultuur van slankheid: "Deze norm houdt geen rekening met de individualiteit, het profiel van elke persoon. Zo kan iemand die klein is of een bredere lichaamsstructuur heeft, lijden, zichzelf verwijten en een broos gevoel van eigenwaarde hebben omdat hij niet de mogelijkheid heeft omzich te herkennen in de zogenaamde schoonheidsnorm", zegt hij.

Dunne cultuur: proberen erbij te horen

Wanneer de moeilijkheden bij het omgaan met het zelfbeeld onhoudbaar worden, is het gebruikelijk dat deze mensen schadelijke strategieën aannemen om zo dicht mogelijk bij dat lichaam en dus bij dat geïdealiseerde leven te komen.

De Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwt dat tegen eind 2020 ongeveer 10% van de Braziliaanse jongeren lijdt aan eetstoornissen Bovendien is een studie gepubliceerd in Internationaal Tijdschrift voor Eetstoornissen onthulde een toename van 48% van opnames in verband met eetstoornissen tijdens de Covid-19 pandemie.

"Eetstoornissen zijn psychiatrische aandoeningen die worden gekenmerkt door een aanhoudende verstoring van het eetgedrag en de manier waarop men zich tot het lichaam verhoudt," legt Julie uit.

Dwangmatig eten, anorexia en boulimia zijn de meest voorkomende eetstoornissen. Daarnaast is het vermeldenswaard dat een persoon meer dan één aandoening kan vertonen. In het geval van dwangmatig eten is er sprake van overdreven eten, waarbij de persoon niet kan stoppen ook al is hij/zij verzadigd. Vaak wordt dit gevolgd door een sterk schuld- en schaamtegevoel.

Bij anorexia is er sprake van een vertekend beeld, d.w.z. de persoon gelooft niet dat hij/zij dun genoeg is, en eet meestal zeer restrictief en doet te veel lichamelijke oefeningen. Boulimia daarentegen, vooral bekend om episodes van braken na het eten, is een manier om gewichtstoename te vermijden na een episode van dwang.

Hoe het begint

De voedingsdeskundige die gespecialiseerd is in eetgedrag legt uit dat een van de factoren die de ontwikkeling van een eetstoornis beïnvloeden het aannemen van restrictieve diëten is.

"De persoon begint zich op te winden over dat gewichtsverlies en als hij zich realiseert dat het dieet steeds beperkter wordt, gaat hij steeds meer bewegen en dus de eigen signalen van het lichaam niet respecteren," merkt hij op.

Catarina zegt dat ze altijd een goede relatie met eten heeft gehad, maar nadat ze zichzelf begon te vergelijken met haar vriendinnen en de steeds terugkerende klachten van haar moeder hoorde, begon ze anders naar haar lichaam te kijken.

"Ik deed alles alleen, ik las alles op internet. Ik schrapte koolhydraten, ging op een absurd restrictief dieet en stopte met het eten van rijst, bonen, voedsel waar ik van hield. Als ik met mijn vrienden pizza at, at ik ook niets," zegt ze.

Het jaar daarop sloot Catarina zich aan bij een dansteam. Ze herinnert zich dat ze een collega voor haar neus zag neervallen nadat ze drie dagen niet had gegeten. Onder druk van de dansindustrie, die in zekere zin de cultuur van slankheid versterkte, besloot Catarina te stoppen met ballet, maar de problemen met zelfbeeld en eten bleven.

De pijn van het leven met een aandoening

Amanda versterkt het leed dat mensen met eetstoornissen dagelijks (en op alle gebieden van het leven) ervaren als ze zich onzeker en niet succesvol voelen omdat ze niet het lichaam hebben dat ze denken te moeten hebben.lichaam", zegt de professional.

Julie merkt ook op dat het leven van de persoon begint te draaien rond de diagnose eetstoornis. Op dat moment is het gebruikelijk dat de persoon zich terugtrekt, wat zijn hele sociale leven, relaties en vriendschappen beïnvloedt.

Het was niet anders met Catarina, die zich herinnert dat ze zich afzonderde van haar vrienden en een steeds conflictueuzere relatie met voedsel kreeg: "Ik maakte ruzie met iedereen, ik ging met niemand meer uit, ik reageerde al mijn problemen af op het eten. Op dat moment begon ik een soort boulimie te ontwikkelen, dus nam ik laxeermiddelen om te proberen het er op de een of andere manier uit te krijgen", herinnert ze zich.

Bovendien begon ze via sociale media profielen te volgen van mensen die op dieet waren om af te vallen. Net toen ze dacht dat ze de oplossing voor haar problemen had gevonden, raakte ze nog meer beïnvloed door de cultuur van slankheid en daarmee werd de fixatie op het tellen van calorieën en het sorteren van voedsel een deel van wie ze was.

Julie wijst op de gevaren van een restrictief dieet en het samenvatten van voedingsmiddelen in aantallen en calorieën. Bovendien delen deze mensen voedingsmiddelen meestal in in "goed" en "slecht". Volgens de voedingsdeskundige kan deze praktijk het ontstaan van een stoornis beïnvloeden: "Door deze scheiding te maken, worden verboden voedingsmiddelen veel verleidelijker dan voorheen", legt ze uit.

Wanneer je de controle verliest

Catarina herinnert zich dat ze snoep en ander voedsel in haar kamer begon te verstoppen, zodat haar ouders niet zouden zien wat ze at.

In 2019 vond haar moeder een rugzak met verschillende voedselpakketten. "Ze werd echt boos en begon op me te schelden", zegt ze. Die dag legde Catarina uit dat ze hulp nodig had. "Ik zei 'mam, ik heb een probleem, het is niet iets wat ik kan beheersen'."

Lees ook: Angst om dik te worden: waar niemand over praat na afvallen

Het belang van een zorgvuldige blik

Zich realiseren en toegeven dat er een probleem is dat moet worden aangepakt is niet eenvoudig, en dit proces is zeer individueel.

"Er is weinig (of geen) informatie over hoe lijden vanwege voedsel en het lichaam niet normaal is. Maar dit is genormaliseerd, dit idee dat niemand gelukkig is met zijn eigen lichaam," merkt Amanda op.

Verder is het belangrijk om een zorgvuldige blik te krijgen van mensen uit je omgeving, want vaak kan de persoon die aan de stoornis lijdt het probleem niet alleen zien.

In Catarina's geval waren het niet haar vrienden of familie die haar om hulp vroegen. Op een dag ging ze tijdens een natuurkundeles naar buiten om te huilen in het schooltoilet. Toen ze terugkwam in de klas, nam haar leraar haar apart om te praten: "Ze zei: 'Ik wilde weten of het goed met je gaat. Ik heb je een beetje down gezien. Als er iets is, weet je dat je op me kunt rekenen'. Ik kwam thuis en dacht: 'Ik denk dat ikIk ben er echt slecht aan toe".

Amanda benadrukt dat de rol van vrienden en familie erin bestaat steun en welkom te bieden: "Mensen leggen zichzelf veel druk op om antwoorden en motiverende zinnen te hebben. Altijd weten wat ze moeten zeggen om de ander te helpen. Maar soms is de beste manier om te helpen gewoon een luisterend oor te zijn."

Dunne cultuur: wanneer het averechts werkt

Juist omdat schoonheid in het algemeen wordt geassocieerd met slankheid, komt het regelmatig voor dat mensen met eetstoornissen complimenten krijgen voor hun slankheid: "Vaak wordt het compliment, zelfs met een positieve intentie, ontvangen als een versterking van een ziekte", benadrukt Amanda

"Ten tijde van de eetstoornis deden die complimenten me goed omdat ik dacht 'ik ben toch op de goede weg?'", zegt Catarina.

Vrede sluiten met de spiegel

Catarina wijst erop dat het proces van herstel van een eetstoornis niet lineair is. Nadat ze haar moeder om hulp had gevraagd, begon ze met psychologische begeleiding. Ze legt echter uit dat ze in die tijd is teruggevallen.

Amanda en Julie benadrukken het belang van een multidisciplinaire behandeling. Eetstoornissen kunnen immers een uiting zijn van andere psychische problemen.

"Het team zal bestaan uit ten minste één diëtist, één psycholoog en één psychiater. Het belangrijkste is dat al deze professionals gespecialiseerd zijn in eetstoornissen, want de behandeling van een eetstoornis is heel anders dan de behandeling van iemand die wil afvallen en geen eetstoornis heeft", aldus de diëtist.

Amanda wijst ook op het belang om gerichte psychotherapie te zoeken, evenals andere gespecialiseerde professionals. Volgens haar hebben specialisten die deze realiteit niet kennen, de neiging om het lijden van de patiënt als iets eenvoudigs te zien. "Dan heeft de behandeling een averechts effect", merkt ze op.

Daarnaast legt de psycholoog ook uit dat er in sommige gevallen controle mogelijk is met een fysiotherapeut. Het idee is om de relatie met het eigen lichaam te helpen verbeteren, vooral bij stoornissen die gepaard gaan met beeldvervorming.

De rol van sociale netwerken in de cultuur van slankheid

Sociale media kunnen vergelijking en daardoor afkeer van het eigen imago beïnvloeden.In 2018 is een studie van Lichaamsbeeld meldde dat de perceptie van vrouwen van zichzelf veranderde nadat zij in contact kwamen met beelden van mensen die zij aantrekkelijker vonden.

"Het is de versterking van alles wat we daarbuiten zien, van alles wat we in de maatschappij zien. Als je de foto's op sociale netwerken ziet, ga je ervan uit dat wat daar door iemand wordt geplaatst ook echt weergeeft hoe zijn leven is," zegt Amanda.

Als het gaat om herstel van stoornissen, raadt Catarina aan: "Blokkeer iedereen die je geen goed doet." Daarnaast deelt ze hoe belangrijk het in haar proces was om te proberen zichzelf alleen met zichzelf te vergelijken.

"Als ik de Catarina van nu vergelijk met de Caterina van jaren geleden, is er veel evolutie," zegt ze.

Begin opnieuw.

Vrede sluiten met je lichaam en op een andere manier kijken naar het voedsel dat je dagelijks voedt, is een moeizaam en langdurig proces. Amanda legt uit dat, hoewel ze er niet voor pleit dat er een remedie is, iedereen is immers vatbaar voor terugvallen, de stoornissen behandelbaar zijn.

Zo is leven in remissie en jarenlange stabiliteit een mogelijke en haalbare realiteit. Verder is het belang van zorgvuldig naar jezelf kijken cruciaal voor een echt gelukkig leven. "Waar je ook gaat, je gaat met het lichaam dat je hebt, met het haar dat je hebt, met het gezicht dat je hebt", reflecteert de psycholoog.

Tegenwoordig studeert Catarina voeding en zegt dat ze in de toekomst mensen met eetstoornissen wil helpen. Daarnaast gebruikt ze sociale netwerken om haar ervaringen te delen en als steun te dienen voor mensen die leven met of herstellen van een eetstoornis.

Nu ze terugdenkt aan de 12-jarige Catarina die bij het zwembad zat en aan alle interne gevechten die ze tot nu toe heeft geleverd, overdenkt de studente: "We moeten begrijpen dat slechte dingen erbij horen, maar dat ze ons ook doen groeien. Het proces is niet lineair, want we zullen veel meemaken, maar ik geloof dat we elk moment moeten omarmen."

Bron: Catarina Aranovich, maker van het profiel @catarinatranstornos; Amanda Menezes Gallo, psycholoog (CRP 06/92979), specialist in Cognitieve-Behavioral Therapie, Master in Psychological Assessment in Mental Health Context, en PhD in Developmental Disorders; Julie Roitman, voedingsdeskundige, specialist in eetgedrag en versterkt in eetstoornissen door AMBULIM.